Zapytaj o indywidualną ofertę: stareodmiany@gmail.com
Co to jest Permakultura
CO TO JEST PERMAKULTURA
TOBY HEMENWAY
Permakultura stosowana jest nie tylko w rolnictwie. Z jej zasad korzysta się przy projektowaniu domów i wiosek, systemów energetycznych i w zagospodarowywaniu odpadów, a nawet w tworzeniu mniej namacalnych struktur jak grupy społeczne, programy nauczania, biznesplany.
Permakultura korzysta z przyboru zasad i praktyk do projektowania zrównoważonych ekologicznie ludzkich osad. Słowo permakultura (od permaculture = permanent + agriculture, obecnie również permanent + culture) zostało wprowadzone przez dwóch Australijczyków. Pierwszym był Bill Mollison autor gęstej i encyklopedycznej biblii dziedziny: Permaculture: A Designer’s Manual. Drugim jest David Holmgren, który błyskotliwie rozszerzył zasięg permakultury.
Mollison mówi, że oryginalna idea permakultury naszła go w 1959 roku, kiedy to obserwował torbacze szperające w lesie deszczowym Tasmanii. Zainspirowany, w podziwie dla obfitości i dającego życie bogactwa wzajemnych powiązań tego ekosystemu, zanotował w swoim dzienniku: „wierzę, że możemy zbudować systemy, które będą funkcjonować tak dobrze jak ten“. W latach siedemdziesiątych wraz z Holmgrenem, korzystając z tego co zauważył w naturze i wśród pierwotnych mieszkańców, zaczął identyfikować i dookreślać zasady jakie czyniły ten system tak bogatym i zrównoważonym. Ich nadzieją było zastosowanie tych zasad w projektowaniu ekologicznie zdrowych, produktywnych krajobrazów. Rozumowali, że jeśli życie kwitło na Ziemi przez ponad trzy miliardy lat, i jeśli lokalni, pierwotni ludzie żyli w relatywnej harmonii ze środowiskiem przez tysiące, zatem życie i pierwotne kultury musiały być regulowane zasadami zrównoważonego trwania. Praca licencjacka Davida, przerobiona i rozszerzona później z pomocą Billa, wyewoluowała w przełomową książkę Permaculture One.
Permakultura nie jest dyscypliną samą w sobie, ale raczej projektowym podejściem opierającym się na łączeniu różnych dyscyplin, strategii i technik. Permakultura, tak jak natura, używa i wzajemnie komponuje najlepsze cechy tego co jest w jej zasięgu.
Permakultura zaczęła się zatem, jako zbiór narzędzi do projektowania środowiska, które jest modelowane na wzór natury obejmując również ludzi. Jednak Mollison, Holmgren, oraz kontynuatorzy, wkrótce uświadomili sobie, że nawet jeśli nauczymy się tworzyć farmy, ogrody i krajobrazy naśladujące naturę, zrównoważone korzystanie z ziemi wbudowane w niezrównoważone społeczeństwo nie zabezpieczy naszego trwania na planecie przed coraz większym zubożeniem i szybkim końcem. Na szczęście zasady permakultury – ugruntowane w mądrości natury – mają totalny zasięg nieskończenie przekraczający jej początki w rolnictwie. Odtąd permakulturę stosowano z sukcesem przy projektowaniu budynków i wiosek, systemów energetycznych, w zagospodarowywaniu odpadów, a nawet buduje się w oparciu o nią mniej namacalne struktury takie jak grupy społeczne, szkoły i ich programy, organizacje non-profit, ich biznesplany, a także stosuje się ją w procesach podejmowania decyzji.
W jaki sposób permakultura jest w stanie to ogarnąć? Na podstawowym poziomie praktykujący permakulturę pracują z organizmami, materiałami, i z tymi mniej namacalnymi rzeczami, do których odnosimy się jako do niewidocznych struktur. Lecz projektant permakulturowy w istocie mniej skupia się na samych przedmiotach, a na dokładnym i ostrożnym planowaniu związków, relacji pomiędzy nimi – wzajemnych połączeń – które stworzą zdrową, zrównoważoną całość. Te właśnie relacje zmieniają gromadę niepołączonych części w funkcjonujący system, nieważne czy jest to podwórko przydomowe, społeczność, czy ekosystem.
Permakulturyści 🙂 korzystają z szerokiego spektum dyscyplin; lecz narzędzia i techniki są wybierane i stosowane zależnie od tego, na ile zgodne są z zasadami permakultury…
Jeśli nadal za dużo w tym teorii, oto bardziej „przyziemna“ definicja permakultury… Mając na myśli praktykę: organiczne ogrodnictwo, recycling, naturalne budownictwo, odnawialną energię, a nawet wspólne podejmowanie decyzji i realizacje sprawiedliwości w zrównoważonym społeczeństwie – w jakiejkolwiek praktyce permakultura jest skrzynką narzędzi które pomagają organizować i decydować kiedy i jak ich użyć. Permakultura nie jest dyscypliną samą w sobie, jest raczej projektowym podejściem opierającym się na łączeniu różnych dyscyplin, strategii i technik. Permakultura, tak jak natura, używa i wzajemnie komponuje najlepsze cechy tego co jest w jej zasięgu. Niektórzy, zwłaszcza nowicjusze myślą o permakulturze jako o zbiorze metod i technik. Istnieją wprawdzie pewne, często stosowane techniki i metody, które pięknie ilustrują reguły permakultury, takie jak spirale ziół i centralnie zasilane grządki (keyhole beds), lecz jest niewiele, albo w ogóle nie ma technik i metod należących tylko i wyłącznie do permakultury. Permakulturyści korzystają z szerokiego spektum dyscyplin, lecz narzędzia te są wybierane i stosowane zależnie od tego na ile zgodne są z zasadami permakultury, a nie dlatego, że jakaś szczególna metoda „służy do jej robienia“.
Permakultura jest nauką łączenia.
W kulturze skupiającej się raczej na rzeczach niż na łączących je związkach, akcent jaki kładzie permakultura na relacjach bardziej niż na „treści“ może czynić ją trudną do zrozumienia. Niektórzy początkujący permakulturyści stając się adwokatami pewnych, zrównoważonych (sustainable) praktyk, błędnie upierają się że: „permakultura znaczy organiczne ogrodnictwo (albo energię słoneczną, lub naturalne budownictwo).“ Permakultura wymyka się jednak takim stereotypom, bo zamiast wchłaniać te dyscypliny i uważać je za swoją część (więc coś mniejszego od) niej, permakultura pokazuje nam gdzie i jak stosować te niezmiernie ważne idee i pomysły. Permakultura to nauka łączenia.
Celem permakultury jest projektowanie ekologicznie zdrowych i ekonomicznie prosperujących społeczności. Drogę ku temu wskazują trzy proste etyczne zasady: troska o Ziemię, troska o ludzi, oraz reinwestowanie nadwyżek w to właśnie troskliwe podejście do świata i natury.
Toby Hemenway z książki Gaia’s Garden
Materiał zaczerpnięty za zgodą właściciela praw autorskich.
Więcej informacji dostępne na stronie: